کد مطلب:2105 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:46

گنجینه پرسمان » اجتماعي و فرهنگي

نام صبا و مليكه براي دختر آيا جزء اسامي مذهبي است؟

مقدمه: چون سخن از اسم هاي مذهبي است، لازم مي بينم مقداري در اين مورد توضيح دهيم.

يكي از امتيازات درخشان اسلام، جامعيت و گستردگي دامنة آموزش آن و عنايت ويژه اش به مسايل روان شناسي و جامعه شناسي است. طرح حقوق كودك، در كنار ساير حقوق ها يكي ديگر از امتيازات اسلام است. اسلام براي كودك از روزي كه به صورت يك جنين در رحم مادر به سر مي برد،حقوقي تعيين كرده و براي والدين وظايف و مسئوليت هاي پيش از انعقاد نطفه مشخص نموده است.

يكي از حقوقي كه فرزندان بر والدين دارند انتخاب نام نيكو براي آنان است.

مردي از پيامبر اسلام(ص) پرسيد: حق فرزندم به من چيست؟ فرمود: نام نيكي براي او انتخاب كن، تربيتش را نيكو گردان و شغل شايسته اي براي او در نظر بگير.1

پدر و مادر بايد توجه داشته باشند كه نوزاد آنان در آينده با نامي كه آنان برگزيده اند، سر و كار خواهد داشت و نام آنان وسيله اي براي توجه ديگران به شخصيت فرزندشان خواهد بود. پيامبر اكرم(ص) فرمود: اولين هديه اي كه هر يك از شما به فرزندش مي بخشد نام نيك است،

پس بهترين نام ها را براي فرزندانتان انتخاب كنيد.2

بهترين نام ها:

بهترين نام ها آن است كه از بندگي خدا حكايت كند و نشان دهنده علاقه و محبت به بندگان صالح خدا، امامان و اولياي الهي مخصوصاً چهارده معصوم عليهم السلام باشد.

امام محمد باقر(ع) مي فرمايد: اصدق الأسماء ما سُمّي بالعبوديه و أفضلها (او خيرها) اسماء الانبياء.3

علي(ع) فرمود: هيچ خانواده اي نيست كه در آن نام پيامبر مي باشد جز آن كه خداوند فرشته اي را مأمور سازد كه شبانه روز آنان را تقديس كند.4

تأثير نيك در سرنوشت دنيا و آخرت افراد:

علي(ع) فرمود: هيچ فردي و ملّتي نيست كه نام صالحان را براي فرزندان خود برگزينند جز آن كه خداوند آن چه را كه از دستشان مي رود به نيكويي به آنان باز مي گرداند.5

ربعي بن عبدالله مي گويد: به امام صادق(ع) عرض شد: ما فرزندان خود را به نام شما و پدران شما نام گذاري مي كنيم. آيا اين عمل به حال ما سود دارد؟ فرمود: آري، به خدا قسم! مگر دين چيزي جز حبّ و بغض و دوستي با دوستان خدا و دشمني با دشمنان خدا است؟.6

سپس به آية ان كنتم تحبون الله فاتبعوني...، استدلال مي كند كه يكي از علامت هاي ايمان به خدا و نشانه هاي دوستي خدا و رسول اطاعت از امامان و انتخاب اسم آنان براي خود و فرزندان است.7

اسم هاي برگزيده براي اشخاص، اشيا، شغل، مغازه و غير آن، نشان دهندة نوع عقيده و طرز تفكر، فرهنگ و شخصيت است. پيامبر اسلام فرمود: المرء مع من احببت؛ انسان با كسي زندگي مي كند، مي ميرد و محشور مي شود كه دوستش دارد. وقتي كسي حضرت فاطمة زهرا و علي عليهماالسلام را دوست داشته باشد نام آنان و فرزندانشان را براي فرزندان خود انتخاب مي كند. با اين كار مذهب و حزب و الگوي زندگي خويش را معيّن ميكند و دنباي آنان حركت مي كند و از آنان دستور مي گيرد. پيامبر اسلام فرمود: محبت و دوستي اهل بيت من، رزق و روزي پاك است كه نصيب هر كسي گشت، خير دنيا و آخرت به او داده شده و بيست امتياز دارد كه ده خصلت و امتياز آن در دنيا داده مي شود و ده امتياز ديگر در آخرت داده مي شود كه يكي از آن ها بهشت است.8

نام افراد منفور و دشمنان را انتخاب نكنيد:

در يك تقسيم بندي مي توان اسم ها را چند دسته تقسيم كرد:

1- نام هاي پيامبران، امامان، شهدا، صالحان، رهبران ديني و در يك كلمه نام هاي محبوب.

2- اسم هاي منفور و مبغوض. انسان هاي شرور، ستمگر، فاسد و مفسد مثل هيتلر، معاويه، يزيد، ابوسفيان و شمر.

3- اسم هايي كه نشان دهندة خود باختگي و از خود بيگانگي فرهنگي و بحران هويت و شخصيت اشخاص است و نشان مي دهد كه خانواده چنان مجذوب بيگانگان شده است كه همة افتخارات ملي و مذهبي خود را به هيچ گرفته، اعتماد به نفس را از دست داده، هيچ گونه استقلال فكري و روحي ندارد. از اين رو مي خواهد با انتخاب اسم هاي خارجي براي فرزندان يا محل كار و شغل خويش بگويد كه من متجدد و نو انديش هستم در حالي كه اين گونه افراد به علت خلأ فكري و دروني مرتجع ترين و كهنه گراترين اقشار هستند، زيرا همانند انسان هاي كهن، كور كورانه از بيگانگان تقليد مي كنند.

يكي از كارهاي برنامه ريزي شدة انبيا مخصوصاً پيامبر اسلام(ص)تغيير دادن نام هاي اشخاص، اشيا، نهرها، جاده ها و يا زمين هايي بود كه بوي كفر، شرك، فساد يا وابستگي به بيگانگان مي داد. حسين بن علوان از امام صادق(ع) نقل مي كند: انّ رسول الله يغيّر الأسماء القبيحه في الرجال و البلدان؛ پيامبر اسلام پيوسته نام هاي زشتي را كه بر مردان يا شهرها بود عوض مي كرد.

صبا به معني باد شمال يا شرق و نيز به معني كودكي است و گاهي به پيكي كه حامل خبر مسرّت بخش و خوشحال كننده است گفته مي شود.

مليكه به معني پادشاه و قدرت مند است، نيز كسي كه مالك و حاكم چيزي است گفته مي شود. اين گونه نام ها، از جمله نام هاي دستة دوم و سوم نيست ليكن از نام هاي دستة اوّل و به عنوان نام هاي مذهبي هم نيست. انتخاب اين گونه اسم ها اشكال ندارد.

1 احمد بهشتي، اسلام و حقوق كودك، ص 58، چاپ دوم، انتشارات دفتر تبليغات.

2 محمود جواد طبسي، حقوق فرزندان در مكتب اهل بيت (ع)، چاپ دوم، تابستان 1376،انتشارات دفتر تبليغات، ص 55.

3 شيخ حرالعاملي، وسايل الشيعه، ج15، ص 124.

4 صادق احسان بخش، آثار الصادقين، ج9، ص 155.

5 كنزالعمال،ج 16، ص 419.

6 محمد جواد طبسي، حقوق فرزندان در مكتب اهل بيت، ص 62.

7 محمدي ري شهري، ميزان الحكمه، ج2،ص 1364، باب 1904، حديث 8913.

8 همان، حديث 3202.